YAŞAMI BOYUNCA DÜNYANIN VE TÜRKİYENİN AYDINLIK GELECEĞİNE MÜCADELE EDEN BİR YAŞAM BEHİCE BORAN

YAŞAMI BOYUNCA, DÜNYANIN VE TÜRKİYE’NİN AYDINLIK GELECEĞİ İÇİN MÜCADELE EDEN, BİLİM-DÜŞÜNCE VE SİYASET İNSANI BEHİCE BORAN’I SAYGIYLA ANIYORUZ…

İZMİR’İN TOPLUMSAL MÜCADELE TARİHİNDEN
Anılar – Gözlemler – İzlenimler

BEHİCE BORAN’I ANMAK VE ANLAMAK…

“SELAM OLSUN DÜNYANIN VE TÜRKİYE’NIN AYDINLIK GELECEĞİNE!..”

10 Ekim, bilim – düşün ve siyaset insanımız Behice Boran’ın ölüm yıldönümü; 18 Ekim ise toprağa verilişinin yıldönümüdür… Günümüzde Behice Boran’ı anmanın ve anlamaya çalışmanın, önemli olduğunu düşünüyoruz. O’nu tüm yönleriyle yeni kuşaklara tanıtmak, elbette daha da büyük önem taşıyor.

Behice Boran’ı, 12 Mart döneminde, cezaevinden çıkışının ardından, Türkiye İşçi Partisi’ni (TİP) yeniden kurmak üzere geldiği İzmir’de ilk kez gördüm ve dinledim. Bundan tam 50 yıl önce, 1975 yılıydı… Üniversiteye yeni girmiştim, İnciraltı yurtlarında kalıyordum. Behice Hanım, uzun cezaevi yıllarının ardından İzmir’e ilk kez geliyordu. Fuar içinde -Kültürpark’taki bir salonda- ‘İzmirlilerle Buluşma Toplantısı’ düzenlenmişti. O yıllarda Behice Boran, sol hareket içinde her daim önemli ve ağırlıklı bir isimdi. TİP’li olsun – olmasın pek çok kimse, onun ne söyleyeceğini – ne yapacağını merak eder ve büyük bir dikkatle Behice Hanım’ı takip ederdi.

Behice Boran’ı ikinci görüşüm 1977 yılında oldu. Yeniden kurulan TİP, 1977’de, İstanbul, Ankara ve İzmir’de ‘Şili Halkıyla Dayanışma Geceleri’ düzenlemişti. Merkezi olarak düzenlenen etkinliklere; yurt dışından, sürgünde olan Şilili müzik gruplarını – sanatçılarını getirmişler ve bu geceleri uluslararası bir dayanışma kampanyasına dönüştürmüşlerdi. Venseromos marşlarıyla yetişen bizim kuşak için Şili devrimi ve Allende önemliydi. Etkinliğin İzmir ayağında, Ekici Över’de düzenlenen geceye ben de katıldım ve Behice Boran’ı büyük bir dikkatle dinledim…

O yılların yoğun siyasal tartışma ortamında, Behice Hanım’ın bilimsel yönünü ve birikimini yeterince fark edemediğimizi bugün daha iyi kavrıyorum. Örneğin, onun doçentlik tezinin, Manisa’nın kırsal kesiminde gerçekleştirdiği toplumsal yapı araştırmalarını içerdiğini, ölümünün ardından, yıllar sonra yayınlanan, akademisyen Gökhan Atılgan’ın kitabından öğrenecektim. (Behice Boran – Öğretim Üyesi, Siyasetçi, Kuramcı / Gökhan Atılgan / Yordam Yayınları – 2007). Hem o yörenin bir çocuğu, hem de yıllarca tarımın sorunlarıyla uğraşmış birisi olarak, doğrusu bunu büyük bir eksiklik olarak görüyorum. Bir başka üzüntüm de, 18 Ekim 1987 tarihinde İstanbul’da toprağa verilen Behice Boran’ın cenaze törenine katılamamak oldu…

Aramızdan ayrılışının 38’inci yılında; Behice Boran’ın anısı önünde saygıyla eğiliyor ve o tok-gür sesiyle hala kulaklarımızda çınlayan, kendisiyle bütünleşmiş seslenişiyle O’nu selamlıyoruz: “Selam olsun dünyanın ve Türkiye’nin aydınlık geleceğine!..”