İZSİAD’dan Çarşamba Toplantıları

     İzmir Sanayici ve İşadamları Derneği’nin (İZSİAD) ayda bir düzenlediği geleneksel Çarşamba Toplantıları’nın Ekim ayı konuğu, Capital, Ekonomist ve PCNet dergilerinin Yayın Direktörü ve ekonomi yazarı Rauf Ateş oldu. Ateş, İZSİAD yöneticilerinin ve üyelerinin katıldığı toplantıda, Türkiye ekonomisinin genel durumunu, iş dünyasında konuşulanları, zor zamanları aşmada izlenmesi gereken yolları ve geleceğe dair öngörülerini paylaştı; soruları da yanıtladı.

Türkiye’de bugün yaşanan sıkıntılı dönemin en önemli nedeninin, özellikle son 10 yılda üretim ekonomisinin terkedilip inşaat ekonomisine ağırlık verilmesi olduğunu belirten Ateş, “Bunu ben değil, eski ekonomi bakanları Ali Babacan ve Mehmet Şimşek söyledi. Dış politikadaki sıkıntılar ve terörle mücadele de bunda etken oldu. Yatırımlar verimsiz alanlara yöneldi ve aşırı borçlanma oldu. Buna yeni yapılan köprüler de dahil. İstanbul’da değeri 1 milyar doları bulan kuleler var. Büyük paralar harcanmış ama içleri boş. Satılmayı bekliyor. Bunun gibi pek çok devasa inşaat yatırımına harcanan paralarla pek çok sektörde fabrikalar açılabilirdi. Üretim, istihdam ve ihracat olurdu” dedi.

Bugünkü ekonomik tabloyu, geçmişte yaşanan krizlerle karşılaştıran Ateş, şu çarpıcı tespiti yaptı: “Ülkemiz geçmişte de krizler yaşadı ancak bugünkü kadar büyük sıkıntı olmadı. 1994’teki borçlanma kriziydi. 2000 yılındaki bankacılık kriziydi. 2008’de daha karmaşıktı; dünya kriziydi. Doğru müdahaleler hızlı sonuç verdi ve krizlerin etkileri bir-iki yılda aşıldı. Ancak bu kez öyle değil. Bu kez krizin odağında reel sektör var. Yüzbinlerce şirket ve bunların çalışanları var. Bu kez toparlanma çok daha zor görünüyor.”

Hükümetin, bankaları rahatlatmak ve kredi kullanımının önünü açmak için batık kredilerle ilgili bir çalışma yaptığı duyumunu da paylaşan Ateş, “Bankalardaki batık kredileri alıp bir devlet bankasında toplayacaklar. Emlak Bankası bunun için canlandırılıyor. ABD’deki krizi önemli ölçüde engelleyen yöntem bu oldu. Ben bunun konuşulduğunu duydum. Olma ihtimali var” diye konuştu.

Türkiye’nin acilen atması gereken ilk üç adımın belli olduğunu kaydeden Ateş, bunları şöyle sıraladı: “Önce yurtta sulh, cihanda sulh yapılmalı. Beraberinde, başta Merkez Bankası olmak üzere ekonomin bağımsız kurumlarının rahat çalışması sağlanmalı; onların bağımsızlığı güçlü şekilde vurgulanmalı. Son olarak da yapısal reformlarla özgür ve demokratik ortam sağlanmalı. Bunlar, Türk ekonomisine içte ve dışta güveni yeniden tesis edecek adımlardır. Para, istikrarı sever.”

İZSİAD Başkanı Hasan Küçükkurt, “Enseyi karartmak yok. Biz çok güçlü bir ülkeyiz. Belki sıkıntı çekeceğiz, daha çok çalışacağız ama bugünleri de aşacağız. Üretmeye devam” mesajı verdi.